هجدهمین کنگره ملی و چهارمین کنگره بین‌المللی علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور‌ماه ۱۴۰۳ در دانشگاه فردوسی مشهد کار خود را به مدت ۳ روز آغاز کرد.
در افتتاحیه این کنگره دکتر علیرضا مهاجر، معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به پتانسیل‌های کشاورزی در استان خراسان رضوی گفت: از این استان انتظارات زیادی در این حوزه داریم زیرا مهمترین دانشگاه کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و اساتید بزرگ را داراست.
دکتر مهاجر افزود: بیش از ۷۰ درصد تولید کشور در بخش زراعت است و بقای بشر هم در آن است لذا اهمیت زراعت در کشور بالاست که باید از آن حداکثر استفاده را کنیم.
وی با اشاره به کمبود آب در کشور اظهار کرد: مهمترین عنصر برای بقای مردم آب است و باید بهره‌وری را به حداکثر برسانیم.
دکتر مهاجر ادامه داد: همین که امروز گفتمان همه آب است نشان از اقداماتی است که صورت گرفته اما عمیق و کافی نیست، باید شرایطی ایجاد کنیم که به پایداری اقلیم و تولید برسیم.
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی با بیان مشکلات کوچک شدن اراضی کشاورزی در کشور گفت: برای بهره‌وری بیشتر در این اراضی اقدامات آبیاری تحت فشار، کاشت بذر اصلاح شده و … امکان پذیر نیست و متاسفانه بیش از ۷۰ درصد اراضی از این نوع هستند و باید جلوی این فاجعه را بگیریم.
در ادامه این نشست، دکتر سید محمدعلی رضوی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در دهه حاضر در مرز تلاقی دو انقلاب عظیم زیست فناوری و داده فناوری هستیم و این تغییرات سریع و شگرف معنا و سبک زندگی و شیوه ی آموزش و پژوهش را به سرعت تغییر می‌دهد.
دکتر رضوی افزود: همه‌ی جنبه‌های زندگی انسان به زودی در اختیار الگوریتم‌های کامپیوتری قرار می‌گیرد و با هوش مصنوعی گره می‌خورد.
وی با اشاره به دومین میزبانی کنگره در دانشگاه فردوسی مشهد گفت: باعث افتخار است که دانشگاه فردوسی مشهد برای بار دوم میزبانی این کنگره را دارد و برگزاری این همایش باعث ایجاد پویایی و نشاط در دانشگاه شده است.
دکتر رضوی ادامه داد: امیدوارم این رویداد بزرگ که با مشارکت انجمن علوم زراعت و نباتات ایران و با همراهی حامیان مالی و علمی از استان خراسان رضوی و دیگر استان‌ها است موجب بالندگی علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران شود.
دکتر سید عطاء اله سیادت، رئیس انجمن علوم زراعت و اصلاح نباتات نیز در این نشست گفت: طبق تصویب کمیته سیاست‌گذاری بر اساس امنیت غذایی پایدار شعار هجدهمین کنگره «مدیریت وبهره‌وری خردمندانه از منابع تولید در کشاورزی» مورد توافق قرار گفت.
دکتر سیادت با اشاره به دو دیدگاه در حوزه امنیت غذایی اظهار کرد: طبق نظر متخصصان یک امنیت غذایی مبتنی بر نیل خودکفایی در محصولات غذایی اصلی به ویژه گندم، ذرت، برنج و دانه‌های روغنی است و دوم امنیت غذایی مبتنی بر آمایش سرزمین، مزیت نسبی و توان تولید سرزمین ایران با تاکید بر سرزمینی خشک و نیمه خشک و با رویکرد روابط بین الملل است که دولت‌های مختلف با توجه به شرایط یکی از این دو دیدگاه را انتخاب می‌کنند.
وی ادامه داد: در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به شرایط اجتماعی آن زمان دولتمردان برنامه نیل به خودکفایی را انتخاب و تا به امروز ادامه داشته است، در ۲۰ سال گذشته چند بار اعلام شد که به خودکفایی رسیده‌اند اما تا حداکثر دو سال بعد واردات آن افزایش یافته، لذا خودکفایی زمانی است که تولید پایدار باشد.
دکتر سیادت اضافه کرد: ابر بحران آب، بحران خاک، بحران تغذیه، فرونشست دشت‌ها، آستانه بحران محیط‌زیستی و اخیرا بحث تغییر اقلیم و خشکسالی در این زمینه مزید بر علت شده‌اند.
دکتر علیرضا کوچکی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد نیز با اشاره به تولید ۱۲۰ میلیون تنی محصولات کشاورزی در کشور گفت: طبق آمارها ۸۰ میلیون تن اراضی تحت کشت گیاهان زراعی است که جیره غذایی را تشکیل می‌دهد، پایه و اساس زراعت و تولیدات باغبانی مکمل است.
دکتر کوچکی افزود: اسم زراعت باید تغییر کند و اسامی باید تجدید نظر شود که با ذائقه نسل جوان همسان باشد.
وی ادامه داد: عمده مواد تولیدی در ۱۰ استان است، کارایی پایین، تلفات و ضایعات مواد غذایی بالا و خلا عملکرد از مشکلات ما در تولید محصولات کشاورزی در کشور است.
در پایان این نشست دکتر کامکار، دبیر علمی کنگره به تشریح این برنامه سه روزه پرداخت. به گفته‌ی وی در این کنگره ۷۶۴ مقاله به دبیرخانه واصل و ۶۸۶ مقاله پذیرفته شد. همچنین ۲۱ کارگاه آموزشی برنامه‌ریزی شده است و رویداد استارتاپی دانشجویی همراه با داوری برگزار می‌شود.
