در روز چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ اولین همایش ملی افغانستان و چشم‌اندازهای آینده در چهار حوزه سیاسی، اقتصادی، حقوقی و فرهنگی و باحضور مسئولانی از ایران و افغانستان در تالار فارابی دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد و متخصصان در حوزه‌های مذکور در پنل‌های تخصصی به بحث و بررسی پرداختند.
در ابتدای مراسم دکتر سید حسین سیدموسوی مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد از برگزارکنندگان این همایش علمی و حاضران تشکر به عمل آورد. وی افزود: مشترکات ما با افغانستان در حوزه‌های دینی، فرهنگی، سیاسی و سرزمینی فراوان است و از اینکه امروز میزبان افغانستان هستیم بسیار خرسندیم.
دکتر سیدموسوی همچنین به مسائل و مشکلات دانشجویان افغانستانی در دانشگاه اشاره کرد و ادامه داد: آینده سرزمین‌ها در اختیار اندیشمندان تحصیل کرده است و امید است این همایش نقش موثری در ارائه راه حل برای مشکلات داشته باشد.
در ادامه افتتاحیه همایش دکتر فیضان الله ناصری رئیس دوم سیاسی وزارت خارجه افغانستان، دعوت از طرف دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان نماینده وزارت خارجه را مسرت بخش دانست و ادامه داد: کشور افغانستان با چالش‌های عمده‌ای روبه‌رو بوده است که برای رهایی از این مشکلات تشکیل نظام اسلامی لازم و ضروری بود که با شکست آمریکا و متحدانش در این کشور شرایط تشکیل نظام اسلامی فراهم شد و با مشکلات فراوان نظام اسلامی توانست امنیت و رفاه را برای مردم به ارمغان آورد.
وی اظهار داشت: امارت اسلامی نخستین حکومت فراگیر در افغانستان پس از چهار دهه آشوب بود. اینکه افغانستانی‌ها چگونه حکومت خود را بسازند جز مسائل داخلی آن‌ها است و همان‌طور که ما در مسائل داخلی سایر کشورها مداخله نداریم متقابلا سایر کشورها نیز نباید در مسائل داخلی ما مداخله‌ای داشته باشند.
دکتر فیضان الله ناصری در ادامه به نقش مهم و تاثیرگذار افغانستان در دور کردن تهدیدات از ایران اشاره کرد و گفت: راندن انگلیس از افغانستان به مثابه چیدن یک استکبار غربی بود، اتحاد جماهیر شوروی نیز که قصد داشتند از طریق افغانستان به سایر کشورهای آسیای میانه نفوذ کنند با مقاومت و کشتار مردم افغانستان نتوانستند به مقصود خود برسند. آمریکا نیز که استکبار علنی است تنها تا مرزهای ایران توانست برسد بنابراین مردم افغانستان با کشتار زیاد جلوی محاصره ایران را گرفتند و با ایمان به خدای بزرگ توانستند کامیاب شوند.
رئیس دوم سیاسی وزارت خارجه افغانستان در خصوص روابط امارت اسلامی با ایران چنین توضیح داد: روابط امارت اسلامی با ایران در همه عرصه‌ها به نحو احسن است و ما خواستار روابط بیشتر با ایران هستیم. وی با اشاره به دستاوردهای امارت اسلامی گفت: امروز ۱۰۰ بودجه توسط عواید داخلی تامین می‌شود، مبارزه با فساد اداری از اهداف اصلی امارت اسلامی است و کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر در این کشور به صفر رسیده است.
دکتر آرش بیدالله خانی دبیر علمی همایش از منحصر به فرد بودن این همایش در نوع خود سخن گفت و اضافه کرد: از سال گذشته هماهنگی‌های لازم برای برگزاری این همایش با حمایت رئیس دانشگاه فردوسی مشهد و همچنین نهادهای مختلف صورت گرفت. اعضای کمیته علمی از دانشگاه‌های مختلف کشور انتخاب شدند و فراخوان مقاله در دو نوبت انجام شد که حدود ۳۰ درصد مقالات از خارج از کشور بودند. از میان ۱۲۰ مقاله دریافتی، ۳۵ مقاله برای ارائه انتخاب شدند که از میان آن‌ها ۱۵ مقاله شرایط ارائه را داشتند.
وی هدف اصلی از برگزاری همایش را این گونه تعریف کرد: ایران و افغانستان با مرزهای سیاسی از یکدیگر جدا شده‌اند اما روح و فکر آن‌ها از یکدیگر جدا نیست و میان این دو کشور پیوندهای ناگسستنی وجود دارد. همچنین با توجه به تعداد زیاد دانشجویان بین‌الملل به خصوص از کشور افغانستان در دانشکده حقوق و علوم سیاسی لازم دانستیم که همایشی را در این خصوص تدارک ببینیم.
دبیر علمی همایش در پایان سخنان خود از مطالعات راهبردی شرق که حامی اصلی این همایش است و تمام دست‌اندرکاران نهایت تشکر را داشت.
در پایان مراسم افتتاحیه دکتر بهادر امینیان سفیر سابق ایران در افغانستان از ابتکار دانشگاه فردوسی مشهد و برگزاری اولین گفتگو ملی درباره افغانستان تشکر کرد و افزود: نخبگان در زمینه ایران و افغانستان نقش مهمی دارند و اختلاف نظر بسیار نخبگان ایران در خصوص روابط کمی مشکل ساز بوده که البته لازم است با تعیین هدف اختلاف نظرها را به هم نزدیک کرد و مسیر را برای گفتگوی نخبگان فراهم کرد.
وی ادامه داد در دانشگاه‌ها نیز از لحاظ متدولوژیک بایستی از چیستی و چرایی عبور کنیم و به بحث چه باید کرد برسیم و راهکار ارائه دهیم.
دکتر امینیان به وضعیت استثنائی روابط ایران و افغانستان اشاره کرد و گفت: کمتر کشورهایی وجود دارند که به اندازه ایران و افغانستان مسائل‌شان درهم تنیده باشد و باید توجه داشت که عرصه‌های مختلف همکاری میتوانند فرصت ساز یا تهدیدساز باشند و این بستگی به اقدامات هر یک از طرفین دارد. آمیزه‌ای از مسائل اقتصادی، سیاسی، تمدنی و فرهنگی وجود دارد که شرایط را پیچیده کرده و لازم است که نخبگان برای حل آن‌ها به کمک بیایند وی افزود: از گذشته این مسائل وجود داشته و همچنان ادامه دارد و لازم است برای آن‌ها چاره اندیشی کنیم و امارت اسلامی افغانستان باید بداند این مسائل در صدر اولویت‌های جمهوری اسلامی است.
در ادامه مراسم سه پنل در حوزه مسائل افغانستان با سخنرانان متخصص در این حوزه‌ها در تالار فارابی دانشکده علوم اداری و اقتصادی برگزار شد.
در مراسم اختتامیه این همایش نیز سخنران امارت اسلامی افغانستان از مشکلات داخلی این کشور در چند دهه اخیر سخن گفت و اشاره کرد: امارت اسلامی افغانستان در پی بازسازی شرایط است و سعی دارد که سیاست خارجی اقتصاد محور را شکل بدهد.
همچنین در ادامه اختتامیه همایش نیز دبیر انجمن مطالعات افغانستان دانشگاه فردوسی مشهد از مشکلات دانشجویان افغانستان در ایران با نمایندگان امارت اسلامی افغانستان سخن گفت و در رابطه با فعالیت انجمن مطالعات افغانستان چنین توضیح داد: یک سال و نیم است که این انجمن مجددا شروع به فعالیت کرده است، سه فصلنامه منتشر کرده، ۷ نشست در زمینه افغانستان برگزار کرده است و همچنان برنامه‌های بسیاری نیز برای آینده دارد.
خبر: فائزه قنبری
عکس: عارفه عبدالقادری
