مراسم معرفی و تقدیر از برگزیدگان چهارمین دورۀ جایزه ادبی استاد محمد قهرمان، ساعت 9:30 صبح روز دوشنبه 1 خردادماه 1402 در دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با حضور استادان، دانشجویان و ادب‌دوستان برگزار شد.
در این مراسم که به همت مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد و با همکاری گروه زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه با هدف گسترش و اعتلای پژوهش‌های ادبی عصر صفویه در حوزۀ سبک هندی و به منظور پاسداشت یاد و خاطرۀ استاد محمد قهرمان، شاعر معاصر، پژوهشگر برجستۀ سبک هندی و رئیس اسبق کتابخانۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، ابتدا دکتر محمدجعفر یاحقی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد ضمن خیرمقدم به حاضران گفت: استاد قهرمان متخصص نامدار سبک هندی و یک کتابدار واقعی و شاخص بود؛ کسی که دانش او در محتوای کتاب‌ها شامل حال مراجعه‌کنندگان می‌شد و چنین فردی حداقل در مشهد نظیر نداشت. وی سپس از شاعر بودن و انجمن شعر استاد قهرمان سخن گفت و از خانوادۀ استاد قهرمان بویژه همسر ایشان به خاطر اهدای کتابخانۀ ارزشمند استاد به کتابخانۀ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد و تلاش در جهت تداوم انجمن شعری استاد قهرمان تشکر کرد.
سپس دکتر محمدیوسف نیّری، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز به سخنرانی پرداخت. دکتر نیری که «عرفانِ زبان» را موضوع سخنرانی خود قرار داده بود، از اهمیت فلسفی، تاریخی و علمیِ «زبان» سخن گفت و زبان را بهترین تجلی‌گاه انسان دانست. وی گفت: آنان که به ملکوتِ زبان و حقایق نهفته در آن پی برده‌اند همواره تاریخ‌ساز بوده‌اند.
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز از اهمیت آموزش هندسۀ زبان به دیگران سخن گفت و افرادی همچون استاد محمد قهرمان را در این حوزه نقش‌آفرین دانست. دکتر نیّری همچنین با اشاره به نامۀ امام علی (ع) به مالک اشتر که به او توصیه کرد با افراد اصالت‌دار و صاحبِ حسب و نسب نشست و برخاست داشته باشد، مرحوم قهرمان را فردی با اصالت و حسب‌ونسب‌دار دانست و افزود: امثال قهرمان به فرهنگ ایران بسیار خدمت کرده‌اند.
دکتر سلمان ساکت رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد و دبیر چهارمین دورۀ جایزۀ ادبی استاد محمد قهرمان به ارائۀ گزارشی از چگونگی برگزاری این دوره از جایزۀ ادبی قهرمان پرداخت و گفت: 19 اثر به دبیرخانۀ جایژه ادبی قهرمان ارسال شده بود که چون 3 اثر از نظر ژانر و زمان انتشار با فراخوان همخوانی نداشتند، کنار گذاشته شدند و 16 اثر به کمیتۀ داوران ارسال شد که پس از اتمام مرحلۀ نخست داوری، 9 اثر شامل 6 کتاب، 2 رسالۀ دکتری و یک پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد به مرحلۀ دوم داوری راه یافتند که از میان آنها یک اثر برگزیده، یک اثر شایستۀ تقدیر و یک اثر شایستۀ دریافت لوح سپاس انتخاب شدند.
دکتر ساکت اظهار داشت: ارسال این تعداد از آثار نشان دهندۀ این است که جایزۀ ادبی استاد محمد قهرمان جای خود را در میان دلبستگان حوزۀ ادبیات عصر صفوی باز کرده است. وی در پایان ضمن سپاس از حضور حاضران و قدردانی از خانوادۀ استاد محمد قهرمان، گفت: هیأت داورانِ جایزۀ ادبی قهرمان از دانشگاه‌ها، دپارتمان‌ها و سایر مراکز آکادمیک تقاضا می‌کند که بستر و زمینه‌های بیشتری را برای معرفی شعر و آثار استاد محمد قهرمان فراهم کنند.
در ادامه مراسم از برگزیدگان چهارمین دورۀ جایزه ادبی استاد محمد قهرمان تقدیر بعمل آمد.
دکتر علیرضا فرجامی، مصحح اثر برگزیدۀ این دوره با نام کلیات اشعار وقاری طبسی یزدی، پس از قدردانی از برگزارکنندگان مراسم، دربارۀ نویسنده و متن اثر تصحیح شده سخن گفت.
سپس دکتر هومن یوسف‌دهی مصحح اثر شایستۀ تقدیر با نام کلیات اشرف مازندرانی، پس از تشکر از هیأت داوران و مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد برای برگزاری این مراسم، شعری از سروده‌های خود دربارۀ شاعران خراسان قرائت کرد و در آن از بسیاری از شاعران معاصر خراسان از جمله استاد محمد قهرمان را ستود.
در بخش پایانی مراسم دکتر مهدی زرقانی استاد راهنمای پایان‌نامۀ «بوطیقای شعرِ لهجه (مطالعۀ موردی اشعار محمد قهرمان) نوشتۀ خانم زهرا سالاری که اثر شایستۀ دریافت لوح سپاس در این دوره از جایزۀ ادبی استاد محمد قهرمان شد، به سخنرانی دربارۀ ویژگی‌های «شعرِ لهجه» پرداخت و گفت: در خراسان بزرگانی بوده‌اند که شعر لهجه سروده‌اند و به ساحت‌هایی از شعر لهجه نزدیک شده‌اند، اما تا این لحظه هیچ کدام از آنان به قله‌ای که استاد محمد قهرمان به آن دست یافته، نرسیده‌اند.
برگزیدگان چهارمین دورۀ جایزه ادبی استاد محمد قهرمان:
- اثر برگزیده: کلیات اشعار وقاری طبسی یزدی، تصحیح دکتر علیرضا فرجامی
- اثر شایستۀ تقدیر: کلیات اشرف مازندرانی، تصحیح دکتر هومن یوسف‌دهی
- اثر شایستۀ دریافت لوح سپاس در بخش ویژۀ مربوط به اشعار و آثار استاد قهرمان: پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد با عنوان «بوطیقای شعرِ لهجه (مطالعۀ موردی: اشعار محمد قهرمان)» اثر زهرا سالاری
