شب علی اکبر فیاض،بنیانگذار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد و مصحح تاریخ بیهقی، به همت مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه و با همکاری مجله فرهنگی هنری بخارا، مدیریت فرهنگی و فعالیت های داوطلبانه، روابط عمومی جهاد دانشگاهی مشهد، پژوهشکده ثامن و دانشکده ادبیات و علوم انسانی در ساعت 17 روز 12 آذرماه در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار شد.
در این مراسم که بر اساس تفاهم‌نامه مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه با موسسه فرهنگی هنری بخارا و در راستای بزرگداشت مفاخر و نامداران دانشگاه برگزار شد، دکتر مهدی نوریان، دکتر محمدجعفر یاحقی، دکتر عبدالرحیم قنوات، دکتر محمدحسین ساکت، دکتر رضا موسوی طبری، دکتر سلمان ساکت و آقای علی دهباشی سخنرانی کردند.
در ابتدای این مراسم، دهباشی، مدیر موسسه فرهنگی هنری بخارا با ابراز خرسندی از برگزاری این مراسم، بخشی از سخنرانی دکتر یوسفی در 8 شهریور 1350 در مورد زنده یاد دکتر فیاض را قرائت کرد.
در ادامه دکتر نوریان، وجه شاخص دکتر فیاض را پرورش شاگردانی برجسته در حوزه زبان و ادبیات فارسی دانست و یادآور شد: دکتر شفیعی کدکنی و دکتر یوسفی از جمله شاگردنی بودند که در مکتب این مرد بزرگ پرورش پیدا کردند.
وی با اشاره به سبک جدید در آموزش عالی که مقالات علمی پژوهشی را عامل ترقی می داند، گفت: اگر براساس شاخص های حال حاضر پرونده دکتر فیاض بررسی شود، امتیازات لازم را برای استخدام در دانشگاه کسب نمی کند.
دکتر نوریان به اهمیت تصحیح متون اشاره و اظهار کرد: اگر کسی بخواهد متنی را تصحیح کند، باید زبان چندین سال گذشته را بداند و این کاری سترگ است.
دکتر یاحقی نیزدانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد را یکی از آثار به جا مانده از دکتر فیاض معرفی کرد و ادامه داد: همه آنچه از این دانشکده صادر می شود محصول کار ایشان است.
وی کار اصلی دکتر فیاض را تصحیح تاریخ بیهقی دانست و یادآور شد: فیاض مرجع تاریخ بیهقی و مورد وثوق دانشمندان ایران و جهان بود. متاسفانه زمانی که تاریخ بیهقی در چاپخانه دانشگاه در دست چاپ بود، ایشان چشم از جهان فرو بست.
در ادامه دکتر قنوات دربارۀ کتاب تاریخ اسلام دکتر فیاض به ایراد سخن پرداخت و اظهار کرد: این کتابگزارشی فاخر از تاریخ اسلام است که براساس مقدمه مهم آن از چاپ چهارم به بعد حذف شد، این کتاب با هدف مطالعه دانشجویان سال اول دانشکده علوم معقول و منقول آماده شده بود.
وی ذیل هشت مبحث معرفی مختصر کتاب، نویسنده، اندیشه و روش، روش نویسنده، حجم و فصل بندی کتاب، منابع کتاب، نثر کتاب و افتخار و افسوس به بررسی کتاب تاریخ اسلام اثر دکتر فیاض پرداخت.
دکتر قنوات روش نویسنده را نقلی و سیاست محور دانست و گفت: اگر چه رویکرد نویسنده به تاریخ تحلیلی نیست، اما در نقل روایت هم جانب بی طرف را به طور کامل رعایت کرده است.
وی در پایان، کتاب تاریخ اسلام را گزارشی فاخر و هنرمندانه دانست و اضافه کرد: کتاب تاریخ اسلام از آن دست آثاری است که در میان نسل آینده هم خواننده خواهد داشت.
محمدحسین ساکت نیز در این مراسم به انتخاب دکتر فیاض از سوی دانشگاه تهران برای اعزام برای تدریس کوتاه مدت در دانشگاه قاهره اشاره کرد و گفت: دکتر فیاض در مدت اقامت در مصر 10 سخنرانی در مورد شعر پارسی به زبان عربی ارائه کرد که در مصر به چاپ رسید.
وی با اشاره به اینکه ترجمه این کتاب از سوی دکتر فیاض به ایشان، یادآور شد: ترجمه این سخنرانی ها زیر عنوان "شعر پارسی و تمدن اسلامی در ایران"، 6 سال پس از مرگ فیاض به چاپ رسید.
موسوی طبری هم به دقت و ظرافت دکتر فیاض در امر تصحیح اشاره کرد و گفت: دکتر فیاض در میان هم نسلانش که در میان آنان افراد بی مایه و پرمدعا زیاد بودند، فردی دانشمند و بسیاردان و نکته سنج بود.
وی همچنین به تصحیح تاریخ بیهقی دکتر فیاض اشاره کرد و یادآور شد: تصحیح ایشان تصحیح عالمانه ای بود که می تواند نمونه ای از تصحیح سنجیده و درخور به شمار آید.
دکتر سلمان ساکت نیز به عنوان سخنران پایانی به نقش فیاض در گسترش و پویایی دانشکده ادبیات اشاره کرد و با استناد به اسناد و مدارک کمتر دیده شده،گزارش مبسوطی از چگونگی تشکیل دانشکده ادبیات و بلند همتی و گشودگی افق های ذهنی او ارائه کرد.
ساکت با اشاره به اینکه فیاض می‌دانست که رشته‌های مختلف علوم انسانی با یکدیگر مرتبطند و هر یک می‌تواند دیگری را غنا بخشد، گفت: او به گسترش علم و دانش در خراسان هم دلبسته بود؛ بنابراین از همان سال‌های 34 و 35 به فکر تاسیس دانشکده معقول و منقول یا الهیات افتاد و سرانجام در سال 1337 دانشکده معقول و منقول تاسیس شد که سرپرستی آنراهم به عهده دکتر فیاض گذاشتند و به حق همچون دانشکده ادبیات، بنیانی نیک و مستحکم بنا نهاد.
ساکت در پایان اضافه کرد: امروز و در آستانه تولد صد و بیست سالگی دکتر فیاض، باید همگان بدانیم که در این دانشکده پرافتخار، میراث‌دار او هستیم و اولیای امور هم باید بدانند که برجای بزرگ‌مردی چون او تکیه زده‌اند. باشد که بلندهمتی، کوشندگی، همه‌جانبه‌نگری، آزادگی و دوراندیشی او را سرمشق خود قرار دهیم.
گفتنی است دکتر علی اکبر فیاض، بنیانگذار دانشکده ادبیات و مصحح تاریخ بیهقی متولد 1277 است که بعد از سالها کوشش و فعالیت در شهریور سال1350 درگذشت.
ارسال کننده خبر: ذوالفقاریان