چهارمین نشست روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور با رویکرد هنر و معماری روز شنبه 24 شهریورماه در سالن شهید عبدالکریمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
در این نشست دکتر فرزانه فرخ‌فر، عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه نیشابور با اشاره به ساختار نقشه جامع علمی کشور به بررسی فصول موجود در آن پرداخت و گفت: در فصل سوم آن که در خصوص اولویت‌های علم و فناوری کشور صحبت شده است، اولویت‌های الف آن به هنر می‌پردازد و در این دسته‌بندی از هنرهای اسلامی ایرانی، فیلم و سینما و موسیقی سنتی و بومی ایران نام برده شده است.
دکتر فرخ‌فر همچنین به بیان اولویت‌های ب علم و فناوری کشور پرداخت و اضافه کرد: مطالعات انتقادی هنر، مطالعات تطبیقی حوزه‌های هنر و هنرهای نمایشی و هنرهای سنتی در اولویت دوم علم و فناوری کشور قرار گرفته است.
وی به بخش «وضع مطلوب علم و فناوری» در نقشه جامع علمی کشور اشاره کرد و یادآور شد: تنها در راهبرد کلان شماره 10، به متحول‌سازی و ارتقای کمی و کیفی در علوم انسانی و هنر مبتنی بر معارف اسلامی پرداخته شده است.
وی بخش هنر در راهبردهای ملی را اندک دانست و اظهار کرد: بسترسازی و تقویت ساختارهای حمایتی برای رشد هنر متعهد و حمایت از توسعه آموزش و پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در حوزه هنر متعهد تنها بخش‌هایی است که به موضوع هنر اشاره شده است.
دکتر فرخ‌فر حمایت از تولیدات هنری با رویکرد معرفی ارزش‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، تدوین نظام ثبت حقوق آثار هنری، تقویت و راه‌اندازی حوزه‌های میان رشته‌ای، تدوین و گسترش و تعمیق دروس مربوط به مبانی نظری هنر متعهد و هدایت آموزش و پژوهش‌های هنری برای نیل به هنر متعهد را از راهبردهای ملی نقشه جامع علمی کشور در بخش هنر دانست.
عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه نیشابور تفکیک حوزه هنر از علوم انسانی، تشکیل کارگروه‌های تخصصی حوزه‌های پنجگانه هنر، تقویت هنرهای شیعی و آئینی، توجه به حوزه‌های میان رشته‌ای هنر با دیگر علوم، ارتقای سطح علمی تولیدات علمی هنر در پایگاه‌های استنادی علوم در جهان از پیشنهادات برای روزآمدی نقشه جامع علمی کشور عنوان کرد.
وی همچنین با توجه به لزوم بازنگری و اصلاح اسناد آمایش سرزمین، توجه به سند آمایش آموزش عالی کشور و نیازمندی‌های منطقه، رفع نواقص ارزیابی و سنجش کیفیت آثار بدیع هنری در آموزش عالی و تقویت حوزه نظارت و ارزیابی و پایش مستقیم عملکرد سازمان‌ها را برای این مهم ضروری دانست.
دکتر مروارید، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه هنر رضوی و هنر مشهد الرضا الهام‌بخش و معرفت بخش است، گفت: باید در تمام پروژه‌ها و طرح‌ها پیوست زیبایی شناختی داشته باشیم تا بتوانیم تأثیر آن فرآیند را بر زیبایی شناسی و هنر ارزیابی کنیم.
وی کارکرد اجتماعی، انتقال تجارب، هویت‌بخشی و ارتقای تجربه‌های هنری را از کارکردهای متنوع هنر و فرهنگ دانست و اظهار کرد: تحول ایده و تفکر از بستر هنر رخ می‌دهد و از مجرای هنر می‌توان تمهیدات یک تجربه قدسی را فراهم کرد.
دکتر مروارید سه معنای هنر را معنای فرابخشی، معنای میان بخشی و معنای بخشی فرهنگ و هنر دانست و یادآور شد باید سه معنای فرهنگ را از هم جدا کنیم و در این بین برای ارتقای سهم صنایع خلاق فرهنگی تلاش کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد عملکرد دستگاه‌های حاکمیتی در بحث هنر را ضعیف ارزیابی کرد و گفت: دستگاه‌های فرهنگی در این بین باید نقش تسهیل‌گری داشته باشند و برای ارتقای جایگاه هنر تلاش کنند.
در ادامه محمدجواد استادی، رئیس اداره فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با نگاه انتقادی به محتوای نقشه جامع علمی کشور، اظهار کرد: ناهماهنگی‌هایی در سیاست‌ها و کنش‌ها نسبت به موضوع هنر وجود دارد و در بسیاری از اسناد بالادستی به موضوع هنر پرداخته نشده است.
وی با اشاره به اینکه اصطلاحات هنری بدون تعریف مشخص وجود دارند گفت: باید در موضوع هنر به مظاهر هنر و سیاست‌گذاری هنر توجه کرد و بخش‌هایی از هنر مثل انسان شناسی هنر که مغفول مانده است را مدنظر قرار داد.
وی رویکردی که در سندنویسی در ایران وجود دارد را رویکردی تقلیل گرایانه دانست و یادآور شد: نگاه به هنر در نقشه جامع علمی کشور نگاه مهندسی است و تأکید بیش از حد به علم و فناوری جایگاه هنر در نقشه را بسیار کم کرده است.
رئیس اداره فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با بیان اینکه نقشه باید راهنماگر و هدایتگر باشد، اظهار کرد: ناهماهنگی بین دستگاه‌های هنری و عدم وجود نگاه منظومه‌ای در سند از انتقاداتی است که به نقشه جامع علمی کشور وارد است.
وی در خصوص تبدیل هنر به گفتمان روز گفت: پس از اینکه اجماع بین نخبگان در خصوص هنر صورت گرفت باید عبور از فیلتر حاکمیت عبور کند و سپس با کمک رسانه‌ها به گفتمان عمومی جامعه تبدیل شود.
شایان ذکر است این نشست با ارائه پیشنهادات و نظرات حاضرین در خصوص روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور به پایان رسید.